هدف از مدیریت دانش در بانک جهانی مدیریت مؤثر دانش تولیدشده در پروژههای بانک جهانی و فراهم آوردن دسترسی سریعتر و مؤثرتر به دانش داخلی و خارجی مربوطه برای به حداکثر رساندن تأثیر آن بر مشتری است. بانک جهانی، مانند بسیاری از سازمانهای توسعهای، دانش را از طریق عملیات خود ایجاد میکند و مدتهاست که نهتنها در امور مالی توسعه، بلکه در دانش توسعه نیز بهعنوان یک رهبر شناخته میشود. برنامه مدیریت دانش در این سازمان بر چگونگی مدیریت بهتر این دانش غنی و تسهیل جریان آن در سازمانها و با شرکاء و مشتریان متمرکز است.
بانک جهانی مثال خوبی برای بهرهگیری همزمان از دو رویکرد مدیریت دانش انسانمحور و مدیریت دانش سیستممحور، در جهت نیل به یک سازمان دانشبنیان است. مفهوم مدیریت دانش در بانک جهانی از سال 1996 و از زمانی آغاز شد که رئیس بانک جهانی اعلام کرد: «بانک جهانی باید یک بانک دانشی باشد تا نقش اصلی و رهبری را در همکاری و مشارکت دانشی جدید را ایفا کند.»
بانک جهانی متشکل از پنج موسسه مستقل و درعینحال هماهنگ با سیاستهای کلی بانک میباشد که عبارتاند از بانک بینالمللی ترمیم و توسعه (IBRD)، موسسه مالی بینالمللی (IFC)، موسسه بینالمللی توسعه (IDA)، مرکز بینالمللی حلوفصل اختلافات سرمایهگذاری (ICSID) و موسسه تضمین سرمایهگذاریهای چندجانبه (MIGA). در حال حاضر بانک جهانی با نام رسمی گروه بانک جهانی شامل ۵ سازمان زیرمجموعه فوقالذکر است. در شرایط کنونی هدف اصلی بانک جهانی کاهش فقر در جهان است. ایران در تمام نهادهای بانک بهاستثنای ICSID عضو میباشد.
پیادهسازی مدیریت دانش در بانک جهانی
در ابتدا، مدیران به حمایت خود از مدیریت دانش تمایل نشان داده و ضمن ارتقای ارزش مدیریت دانش در سراسر بانک، آن را به جریان انداختند. در مرحله بعد، بانک جهانی از تکنیکهای مدیریت دانش در هر دو بعد انسانمحور و سیستممحور برای حمایت از فعالیتهای خلق و اشتراک دانش مانند طراحی و ایجاد انجمنهای خبرگی با نام “گروههای موضوعی”، ایجاد میز راهنما [1] و مشاوره، ایجاد فضای گفتگو برای مذاکرات حرفهای، برقراری دسترسی و ارتباط راحت برای مشتریان، شرکا و ذینفعان با بانک در راستای مدیریت دانش ذینفعان و در نهایت ایجاد یک پایگاه دانش آنلاین.
بانک جهانی همچنین 15 مرکز دانش بومی را در سراسر آفریقا برای حمایت از اشتراک دانش و بهمنظور پاسخگویی به نیازهای مشتریان و همچنین ایجاد کارشناسان یادگیری درگیر با فعالیتهای توسعه منابع انسانی راهاندازی کرد. برای تقویت همه این فعالیتها، این بانک شبکههای گسترده خارجی و داخلی مانند اینترنت و اکسترانت، اینترانت مبتنی بر وب، پورتالها، ایمیل و بانک اطلاعاتی، تله کنفرانس، پخش ماهوارهای و تلویزیون کابلی برای ایجاد ارتباط بین کارمندان و شعب خود راهاندازی کرد.
محورهای پیادهسازی در بانک جهانی
به صورت کلی محورهای اصلی مدیریت دانش در این بانک عبارتند از:
- سرعت: پاسخگویی سریعتر به نیاز مشتری؛
- کیفیت: ارائه تجارب بسیاری از کشورها که با شرایط محلی هماهنگشده به مشتریان
- نوآوری: ارائه خدمات جدید و یافتن و آزمایش ایدههای جدید؛
- دسترسی گستردهتر به دانش: ایجاد ظرفیت کشورها برای دسترسی به منابع جهانی بهصورت آنلاین و توسعه مهارتهای مشتریان برای انطباق با بهترین شیوههای جهانی در بهاشتراکگذاری و مدیریت دانش.
منابع:
- Knowledge Management at Banking Industry, Nasser Fathi Easa, Beirut Arab University, International Journal of Customer Relationship Marketing and Management, 2019
- Knowledge Management at the World Bank, worldbank.org, 2018
- Building and Sustaining Communities of Practice InThe World Bank, APQC, 2010
[1] helpdesk