یادگیری اختصاصی جایگزین موثر منتورینگ

در این مطلب به بررسی یادگیری اختصاصی جایگزین موثر منتورینگ می‌پردازیم.

منتورینگ (mentoring) و مربی‌گری (coaching) از مهم‌ترین روش‌­های انتقال دانش بین فرد باتجربه و فرد بی‌تجربه محسوب می‌­شود. اگرچه این رابطه استاد و شاگردی بسیار پایدار نیست و تحقیقات نشان داده است که تأثیر منتورینگ در انتقال دانش بین افراد فقط 20 درصد موفقیت‌آمیز بوده است. درعین‌حال پس از پایان رابطه منتورینگ ناموفق، افراد یکدیگر را مقصر دانسته و فرد باتجربه اذعان دارد که سؤالی از من پرسیده نشده است و فرد کم‌تجربه اغلب می‌گوید منتور اطلاعاتی در اختیار من نمی­‌گذارد؛ و این نشانگر کمبود اعتماد و انگیزه موجود در روابط منتورینگ است.

دیدگاه سنتی مسئولیت انتقال دانش را تماماً بر عهده منتور یا مربی می­‌داند. شرح وظایف منتورینگ به گونه ایست که نقش اصلی در پیشبرد دانش انتقالی بر عهده منتور می‌باشد و پذیرنده دانش نقش بسیار منفعلی دارد و فقط دریافت‌کننده دانش محسوب می‌شود که به این روش انتقال دانش، دانش کششی گفته می‌شود.

در دیدگاه سنتی منتورینگ تبدیل به یک فرایند آموزش محور می‌شود درصورتی‌که فرایند مطلوب، یادگیری و تعامل دوسویه است. در این روش منتور درگیر آموزش اصول اولیه کار می‌شود و فعالیت منتورینگ را تحت شعاع قرار می‌­دهد و همین امر باعث کاهش انگیزه منتور برای روحیه دادن و انجام منتورینگ (که در گرو آن نظارت و پایش وجود دارد) را در پی دارد. شخص باتجربه هم اساساً فردی بازنشسته است درنتیجه از کارآمدی  انتقال دانش موثر کاسته می­‌شود.

منتورینگ جدید درصدد تغییر نگرش و ایجاد رابطه یادگیرنده فعال‌تری می‌­باشد.

در این برنامه جدید، فرد یادگیرنده نقش فعالانه‌تری نسب به قبل ایفا می‌کند که به آن یادگیرنده اختصاصی گفته می­‌شود. یادگیرنده در فرایندهای استخراج دانش و مصاحبه تعلیم داده می‌شود و فرایند کار پویاتر از قبل جلوه می­‌کند نقش منتور در قالب یک حامی و رهبر تغییر می‌کند و همانند یک محقق یا جاسوس! فرایند یادگیری و انتقال دانش را پیگیری می‌کند درنتیجه مشکلات کج‌فهمی دانش منتقل‌شده باید از جانب یادگیرنده پیگیری شود و از منتور بخواهد که دوباره توضیح دهد و فرایند یادگیری را کامل کند.

در این دیدگاه انتقال دانش به یک فرایند یادگیری تعاملی تبدیل می‌شود این یادگیری می‌تواند از طریق مجموعه شاخص‌­های برنامه‌ریزی‌شده، نظارت و اندازه‌گیری شود. یادگیری به شکلی پیش می‌رود که فرد یادگیرنده موظف به انتقال یادگیری روزانه خود به پایگاه دانش و ایجاد سرمایه دانشی در سیستم می­‌شود.

درنهایت با انتقال دانش پنهان افراد به یکدیگر از طریق فرایند منتورینگ، پایه­ های شکل­‌گیری یک پایگاه دانش نیز ایجاد می‌­شود. فرایند یادگیری اختصاصی با فعالیت مستمر و پویا تری توانسته به یادگیری و انتقال دانش آشکار و پنهان سرعت ببخشد. این فرایند یک فرایند فشاری است که تأثیر آن بسیار بیشتر از دیدگاه سنتی فرایند کششی است و بهره‌وری آن در زمان کوتاه‌تری اتفاق می‌­افتد.

منبع : 

http://www.nickmilton.com/2020/10/mentoring-or-dedicated-learning.html