در این مطلب به بررسی مدیریت دانش در مدل تعالی شرکت تاتا میپردازیم.
گروه تاتا [1]یک گروه تولیدی چند ملیتی و یکی از بزرگترین و قدیمیترین گروههای صنعتی در هند است. این گروه از ارزیابی سالانهی مدل تعالی تاتا (TBEM[2]) به عنوان بخشی از شیوههای مدیریت سازمانی خود استفاده میکند. این گروه ادعا دارد که “فرآیند ارزیابی تعالی در تقویت تواناییهای راهبردی و عملیاتی شرکتهای تاتا از بدو تأسیس اهمیت بسزایی داشته است”. هدف اصلی شرکت تاتا از پیادهسازی نظام مدیریت دانش، انتقال و اشتراک دانش در کل زنجیره ارزش تأمین و توزیع خود به منظور افزایش بهرهوری و افزایش حس مشارکت و اعتماد در میان تکتک عناصر سازمان بوده است.
عناصر برنامه مدیریت دانش در شرکت فولاد تاتا
برنامه مدیریت دانش درشرکت فولاد تاتا دارای سه عنصر کلیدی است که در واقع ستونهای اصلی دانش تلقی میشوند:
- کارکنان: شبکهی پیچیده است که میان عناصر تولیدکننده و استفادهکننده از دانش شکل گرفته است. همچنین این عنصر، به جنبه نرم مدیریت دانش و فرهنگ سازمانی میپردازد و بر اساس آن میتوان یک شرکت یا سازمان را به یک سازمان یادگیرنده و برخوردار از مشارکت زیاد یا غیر یادگیرنده و با مشارکت کمتر در به اشتراک گذاشتن دانش، تقسیمبندی کرد.
- فرایندها: با در نظر گرفتن این عنصر، تلاش در راستای جستجوی فرایندهایی صورت میگیرد که از طریق پیادهسازی آنها، فرآیند خلق و کسب دانش، ذخیرهسازی، کدگذاری، انتقال و استفاده از آن میسر شود. همچنین توسعه فرایندها به گونهای که انعطافپذیر باشند و برای کاربران زیادی مورد استفاده قرار بگیرند، دارای اهمیت بسزایی است.
- تکنولوژی: اینکه چگونه یک سازمان میتواند منابع دانشی خود را با هم یکپارچه کند و به تولید دانش بپردازد، از اهمیت بسیاری برخوردار است. به عبارت دیگر در این بخش مقصود استفاده از تکنولوژی جهت یکپارچهسازی دانش است.
در این بخش خواهیم دید که گروه تاتا چگونه از مدیریت دانش به عنوان رکن اصلی مدل تعالی خود در کل گروه استفاده میکند. این مدل مشتمل بر 7 مولفهی اساسی است که در ذیل به آنها اشاره میشود:
1- رهبری
2- برنامهریزی استراتژیک
3- تمرکز بر مصرف کننده/بازار
4- ارزیابی، تجزیه و تحلیل و مدیریت دانش
5- تمرکز بر نیروی کار
6- مدیریت فرایند
7- نتایج
این عناصر با ارزشهای مرکزی تاتا که “یادگیری مداوم” را شامل میشود، مرتبط هستد؛ بدین معنی که وقتی تیمی در تاتا، نقاط قوت خاصی را از خود بروز میدهد، در واقع عملکردهای خوبِ خود را با بقیهی گروه درمیان میگذارد تا به آنها در راستای بهبود تواناییها و قابلیتهای خود کمک نماید. در واقع همانگونه که در مورد مدیریت دانش صدق میکند؛ در مورد دیگر عناصر نیز صادق است. به طور مثال سایت تعالی تجاری تاتا از کارگاههایی سخن به میان میآورد که شرکت فولادی تاتا در آنجا عملکردهای مدیریت دانش را با دیگر اعضای گروه به اشتراک گذشته است و شرکت تاتا متالیک از مساعدت دیگر همتایان و شرکتها برای آموختن رویکردهای مدیریت دانش از دیگر سازمانهای تاتا استفاده میکند. این موارد به همراه بیش از 600 مورد دیگر از بهترین عملکردها[3] در پورتال EDGE Best Practice به اشتراک گذارده شده است.
گروه تاتا با به کارگیری این مدل در طی 25 سال گذشته شاهد بهبود مستمر نتایج مدل تعالی تجاری تاتا (TBEM) بوده است و منجر به تمرکز بیشتر بر بهبود مستمر، جهتگیری فرایند، تصمیمگیری آگاهانه، و ریسکپذیری اندازهگیری میشود. اینکه میبینیم مدیریت دانش بخشی جداییناپذیر از چنین برنامهی تعالی قدرتمندی است، باعث خرسندی است.
منبع:
http://www.nickmilton.com/2020/12/knowledge-management-in-tata-business.html/
پانوشت:
[1] Tata
[2] TATA Business Excellence Model
[3] best practices