در این مطلب به بررسی دانش در معرض خطر چیست؟ می‌پردازیم.
دانش در معرض خطر، دانش و مهارت‌های منحصر به فردی است که ممکن است به دلیل تغییرات نیروی‌کار، پروژه‌ها و یا فناوری‌ها از بین برود. بیشتر افراد وقتی به دانش در معرض ریسک فکر می‌کنند، ذهنشان معطوف به کارکنانی می‌شود که در شرف بازنشستگی هستند. درست است که بازنشستگی عامل مهمی در از دست دادن دانش است و سازمان‌ها به‌صورت هوشمندانه‌ای درحال برنامه ریزی برای جلوگیری از “سونامی ازنشستگی‌ها هستند، اما با این حال بازنشستگی تنها عاملی نیست که دانش را در معرض ریسک قرار می‌دهد.
امروزه بخش زیادی از دانش به واسطه نحوه کار با کارکنان و اداره سازمان‌ها به‌خطر می‌افتد. در بسیاری از مشاغل، کارمندان دائماً از پروژه‌ای به پروژه دیگر منتقل می‌شوند. کار قراردادی به‌طور فزایندهای در صنایع طرفدار پیدا کرده است. اکثر تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که فعالیت M&A (اکتساب و ادغام) پس از بهبود جهان از بیماری همه‌گیری کرونا سرعت خود را از سر بگیرد. در همین حال، بیماری کووید-19 نیاز به حرکت به سمت ابزارها و سیستم‌های فنآوری جدید را تسریع کرده است؛ حتی اگر این موضوع به معنی به تعویق انداختن انتقال محتوا از سیستم‌های قدیمی باشد. در این محیط دیجیتالی ایجاد شده که کار از راه دور به هنجاری جدید اما طبیعی بدل شده است، فرایندها نیز به‌سرعت دستخوش تغییر شده‌اند. برخی از سازمان‌ها، به منظور کاهش هزینه‌ها تاجایی که می‌توانند، بدنبال خودکار کردن فرآیندها قبل از وقت گذاشتن برای مستندسازی و تجزیه و تحلیل آن‌ها هستند.
تمام این جابجایی‌های کارکنان، فرآیندها و فناوری‌ها، شرایط از دست رفتن دائمی و غیر قابل برگشت دانش را ایجاد می‌کند. عواقب از دست دادن دانش می‌تواند بشدت وخیم باشد. به عنوان مثال ناسا، برای انجام مأموریت بعدی انتقال انسان به ماه همه چیز را باید از ابتدا شروع کند زیرا دانش خود از آپولو را از دست داده است. یا این گزارش را از HR Daily Advisor در نظر بگیریم: یک شرکت با 1000 کارمند می‌تواند انتظار داشته باشد که از کمبودهای روزمره ناشی از از دست دادن دانش، سالانه 2.4 میلیون دلار در بهره‌وری تاوان بدهد.
این یک تصور وحشتناک است، اما نکته مهمی که باید درک کرد این است که همه دانش‌های در معرض ریسک یا از دست رفته، دانش حیاتی نیستند. برای بررسی دقیق تر این موضوع سوالات زیر را در نظر بگیرید:
- آیا دانش برای حمایت از استراتژی های فعلی سازمان لازم است؟
- آیا دانش به ایجاد مزیت رقابتی کمک می‌کند؟
- آیا دانش نادر یا منحصر به فرد است؟
- آیا دانش در طول زمان ثابت بوده و دستخوش تغییرات جدی نمی‌شود؟
اگر پاسخ همه موارد بالا “نه” قاطع است، پس احتمالاً شما در وضعیت مطلوبی هستید و نیازی نیست برای خروج به یک خیره ارشد دانش آن را مستند کنید. اگر بخواهیم صادق باشیم، مخازن دانشی قدیمی شما دقیقاً کتابخانه اسکندریه نیستند و احتمالاً چیزهای زیادی در آنجا وجود دارد که متعلق به زباله دان تاریخ است.
اما هرچه بیشتر در محیط دانش سازمان خود فرو می‌روید، غالباً خواهید دید که پاسخ دادن به این سوالات سخت‌تر و دشوارتر می‌شود. شاید دانش برای پشتیبانی از استراتژی‌های فعلی کسب و کار لازم نباشد، اما آیا می‌توانید اطمینان حاصل کنید که در استراتژی‌های آینده هم کاربردی نخواهد داشت؟ اگر با مدیران صحبت نکنید فهمیدن این امر دشوار است. آیا دانش واقعاً منحصر به فرد است؟ اگر با خبرگان صحبت نکنید فهمیدن این امر دشوار است. به نظر می‌رسد همه چیز کاملاً پیچیده شده است و این همان زمانی است که شما به یک راهکار نیاز دارید.
APQC بر اساس 25 سال تجربه در مدیریت دانش، نقشه دانش را به عنوان بهترین روش برای جمع آوری ورودی و ایجاد توافق در مورد آنچه که دانش حیاتی را تشکیل می دهد، توصیه می کند. ما در گروه مشاوره مدیریت دانش دانا با الگوبرداری از رویکردهای APQC نقشه دانش سازمان را ترسیم می کنیم و سپس با استفاده از تکنیک‌هایی نظیر استخراج دانش، درس‌آموخته ها و دانش کلیدی خبرگان سارمان را با هدف بکارگیری مجدد آن و ارزش آفرینی از دانش استخراج می‌کنیم.
منبع:
https://www.apqc.org/blog/what-risk-knowledge
