چگونه مدیریت دانش در شرکت توسعه نفت عمان با موفقیت رشد کرد؟
شرکت توسعه نفت عمان (PDO) در طول چند سال گذشته به سرعت رشد کرده و به عنوان یک سازمان پیشرو به شکلی نوآورانه به افزایش ارزش توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور عمان پرداخته است. با اینکه موتور محرک اقتصاد عمان تولید نفت و گاز است، این کشور اکنون به طور فزایندهای مشغول به تحقیقات در زمینه سرمایهگذاری در منابع انرژی تجدیدپذیر از جمله انرژی خورشیدی است.
با افزایش اندازه شرکت توسعه نفت عمان و پیچیدگی در آن، نیاز به ایجاد یک رویکرد استراتژیک و عملی برای مدیریت دانش احساس شد تا بتواند کارکنان را در شناسایی بهتر، ثبت، به اشتراک گذاری و استفاده از دانش و تخصص جمعی خود برای کمک به افزایش ایمنی در این مسیر توسعه مستمر یاری دهد. نکته مهم و قابل توجه، تایید این مساله توسط هیات اجرایی شرکت و به خصوص عضو الهام بخش این جمع در رابطه با مدیریت دانش بود.
“هنک مالک[1]” که در سال 2014 به عنوان رهبر مدیریت دانش در شرکت توسعه نفت عمان مشغول به فعالیت شد، بهترین رویکرد عملی مدیریت دانش را طراحی و پیادهسازی نمود. این رویکرد عملی شامل مواردی به شرح زیر بود:
- ایجاد و توسعه یک چارچوب استراتژیک مدیریت دانش شامل مؤلفههای کارکنان و تخصصها، همکاری، یادگیری و محتوا.
- راهاندازی ساختار اجرایی مدیریت دانش، از جمله گروه راهنمای مدیریت دانش ، آیین نامه عملی برای شرکت و تهیه منابع و مهارتهای تیمهای مدیریت دانش.
- پیادهسازی رویکردها و فرآیندهای انتقال دانش، ارتباطات و مدیریت تغییر.
- اجرای راهکارهای فناوری اطلاعات برای پشتیبانی از مدیریت دانش
هنک مالک در این راستا یک طرح استقرار پنج ساله نوشت و مدیریت دانش را نخست به عنوان پایلوت در بخشهای مهندسی و عملیاتی معرفی و پیاده سازی کرد. این کار در ابتدا با ارزیابی بلوغ مدیریت دانش برای شناسایی وضعیت جاری شرکت و سپس پیدا کردن مسایل و شکافهای دانشی موجودی که به اصلاح نیاز داشتند، ادامه آغاز شد.
این پایلوتها همکاریها و کارگروههای شرکت را تحت پوشش قرار میداد و شامل ترکیبی از یادگیری، محتوا، فرایندها، کارکنان و ابزار فنآوری اطلاعات بود. پایلوتهای مدیریت دانش بعد از دوره زمانی حدود یک سال نتیجه موفقیت آمیزی به همراه داشت؛ به این علت که باعث ایجاد ارزش افزوده در فرآیندهای عملیاتی و اجرایی شرکت و نیز ایجاد فرهنگ به اشتراک گذاری دانش، کسب مالکیت فکری شفاف در محتوا و ایجاد یک مدل کارامد مدیریت دانش شد.
مالک میگوید “درس آموختهها” یکی از موفقیتهای اصلی شرکت در پروژه مدیریت دانش بود. این درس آموختهها باعث یادگیری بهتر و انتقال دانش با کمترین هزینه و صرفهجویی در زمان شد. ثبت درس آموختهها هم اکنون در شرکت توسعه نفت عمان اجباری بوده و از آن به عنوان کلید ورود به پروژه و پایگاه دانشی برای یادگیری استفاده میشود.
پروژه مدیریت دانش هم اکنون به شکلی پایلوت در شرکت توسعه نفت عمان استقرار یافته و در حال فعالیت در بخشهای مهندسی، عملیاتی، سلامت و ایمنی است. با توجه به محدودیتهای تامین منابع داخلی مدیریت دانش، رویکرد استفاده شده استراتژی “Pull” از پایین به بالا در مقابل رویکرد “Push” از بالا به پایین است که در غالب شرکتها با شکست مواجه میشود.
مالک میگوید برای هر وظیفه یا کسبوکاری که به دنبال برقراری نظام مدیریت دانش است چندین معیار انتخاب وجود دارد که باید قبل از درگیر شدن تیمهای کاری آنها را بررسی نمود؛ از جمله ارزیابی سطح بلوغ مدیریت دانش برای شناسایی نیازهای واقعی و ضروری مدیریت دانش.
در طول پنج سال گذشته مدیریت دانش به شکل موفقی در شرکت توسعه نفت عمان رشد کرده و به عنوان یک توانمندی کلیدی کسبوکار شرکت شناخته شده است. هنک مالک تاکید میکند که تا کنون برنده جوایز داخلی بسیاری شدهاند.
بیوگرافی هنک مالک
هنک مالک رهبر مدیریت دانش در توسعه نفت عمان است. او یک متخصص شناخته شده در زمینه مدیریت دانش با بیش از 20 سال تجربه و مهارت در ارائه راهحلهای مدیریت است. هنک تجربه اجرای مدیریت دانش در سراسر ماموریتهای بینالمللی از جمله خاورمیانه، اروپا، ایالاتمتحده و ژاپن را دارد. او پروژههای متعددی در زمینه مدیریت دانش در سازمانهای انرژی از جمله گروه شل، گروه بی جی و عمان شرکت توسعه نفت عمان انجام دادهاست.
پانوشت:
[1] Hank Malik