در این مطلب به بررسی 5 مرحله برای تغییر و توسعه فرهنگ مدیریت دانش میپردازیم.
یکی از مهمترین عوامل پیادهسازی مدیریت دانش فرهنگ سازمانی است. در بسیاری از سازمانها موفقیت و یا شکست مدیریت دانش درگرو پایداری تیم پیادهسازی مدیریت دانش است و با حذف نفراتی از تیم اجرایی، مدیریت دانش نیز تداوم نخواهد داشت؛ اما در برخی از سازمانها مدیریت دانش دوام طولانی دارد و جزئی از رویکردهای تعالی سازمان میشود. بنابراین فرهنگ سازی یکی از اصول بسیار مهم برای موفقیت سازمان محسوب میشود. شواهد حاکی از آن است که مدیران ارشد نسبت به گذشته اولویت بالاتری برای این جنبه از رهبری قائل هستند، اما جاریسازی اقداماتی که منجر به تغییر فرهنگسازمانی شود بسیار دشوار است.
فرهنگسازمانی میتواند موجب تقویت فعالیتهای مدیریت دانش و یا مانع آن شود. تغییر فرهنگ شرکت در مقایسه با سایر فعالیتهای رهبران کسبوکار مثل استخدام استعدادهای مناسب و تعیین راهبرد شرکت، چالش برانگیزتر است زیرا فرهنگ مبهم است؛ هیچ اهرم مستقیمی برای چرخاندن آن در جهت خاص وجود ندارد. شاخصهای فرهنگسازمانی، ارزشها و باورها، هدایتکننده رفتارها و عملکردهای کارکنان در سازمان بوده و تغییر آنها بسیار دشوار و زمانبر است. فرهنگ، محرک قدرتمند مدیریت دانش است و بسیاری از مؤلفههای فرهنگسازمانی در رفتار کارکنان خود را نشان میدهد. موضوع فرهنگ مدیریت دانش، فرهنگ دانشمحور، فرهنگسازی در مدیریت دانش و یا صدها تعبیر دیگر، سالهاست که شانه به شانه ابزارها و تکنیکهای مدیریت دانش در سازمانهایی که اقدام به پیادهسازی راهکارهای مدیریت دانش کردهاند مطرح است.
در این مطلب 5 مرحله برای تغییر و توسعه فرهنگ مدیریت دانش که باعث میشود کارکنان و رهبران سازمان راحتتر با تغییرات مواجه شوند تشریح میشود. در هنگام تغییر و توسعه فرهنگ مدیریت دانش ، 5 مرحله کلی وجود دارد که سازمانها باید طی کنند. این موارد به شرح زیر است.
1- فرهنگی را که میخواهید توسعه دهید.
تعریف کنید. آن را نامفهوم و گنگ تعریف نکنید. به عنوان مثال نگویید “ما فرهنگ اشتراک دانش میخواهیم” بلکه آن را از نظر نگرش و رفتاری که میخواهید در سازمان پیش فرض و مورد توجه قرار گیرد تعریف کنید (فرهنگ را میتوان مجموعهای از نگرشها و رفتارهای کارکنان دانست) اینها ممکن است مواردی از این قبیل باشد:
- کارکنان برای ارائه در مورد موفقیتها و شکست هایشان آزاد هستند.
- مدیران ارشد از دانش جدید، از هر منبعی استقبال میکنند.
- کارکنان بیش از آنچه که قبلاً میدانند، به دلیل یادگیریِ خوب احساس ارزش میکنند.
- رفتار پیش فرض کارکنان، به اشتراک گذاشتن دانش با سایر همکارانشان است.
- همکاری توجه مدیران ارشد را جلب میکند.
2- فرهنگی را که در حال حاضر دارید مورد سنجش قرار دهید.
باز هم، اعتقادات ، نگرشها و رفتارهای خاص را بسنجید. رهبران و کارمندان دانش را به طور یکسان مورد سنجش و اندازهگیری قرار دهید. آنچه کارکنان درباره رفتار خودشان فکر میکنند و آنچه درباره رفتار و نگرش دیگران فکر میکنند را بسنجید. از گروههای متمرکز و یا نظرسنجیها برای سنجش استفاده کنید.
3- شکافهای اصلی بین نگرشها و رفتارهای موجود و مطلوب را شناسایی کنید. اصلیترین رفتارها و نگرشهایی که میخواهید ابتدا به آنها بپردازید کدامند؟
4- مشخص کنید که چه عواملی باعث ایجاد این شکافها شده است.
گروههای هدف و اصلی کسبوکار در اینجا به شما کمک میکنند. به عواملی به موارد زیر توجه کنید:
- طرح پاداش ، تشخیص و پاداش
- پیامهایی که رهبران و مدیران ارشد میدهند
- داستانهایی که کارکنان از رفتار مدیران و سایر همکارانشان تعریف میکنند
- دلایل ارتقا افراد
- سیاستهای سازمانی (به عنوان مثال امنیت اطلاعات)
5- به ترتیب اولویت این عوامل را برطرف کنید.
- در طرح پاداش و شناخت تجدید نظر کنید تا کسب و شناسایی دانش و اشتراک دانش پاداش بگیرد
- طرح پاداش را به روشی مشابه اصلاح کنید
- به رهبران و مدیران ارشد از روند کار و پیشرفت آن گزارش دهید
- کارکنان مختلف با سِمَتهای متفاوت را ارتقا دهید (ارتقا کارکنان مخصوص گروه خاصی در سازمان نباشد)
- سیاستهای سازمانی را شفاک کنید و یا در صورت لزوم آنها را تغییر دهید.
- خط مشی مدیریت دانش را تهیه و تدوین کنید.
- در صورت نیاز چیدمان ساختار سازمانی را تغییر دهید.
منبع:
http://www.nickmilton.com/2021/07/5-steps-to-km-culture-change.html