ویژگی‌های یک برنامه موفق انجمن خبرگی چیست؟
انجمن خبرگی محور اصلی یک استراتژی مدیریت دانش موفق را تشکیل می‌دهند. موفق‌ترین برنامه‌های مدیریت دانش تقریباً همیشه توسط انجمن‌های اثربخش و قدرتمندی پشتیبانی می‌شوند. اهمیت این تشکل‌ها به دلیل حضور استعدادهای متنوع در آن‌ها است. بعضی از انجمن‌های خبرگی متمرکز بر دانش آشکار هستند، در حالی که بیشتر آن‌ها برای حل مشکلات فنی، توسعه نوآوری و یا ارتقای همکاری در سراسر نقاط سازمان طراحی شده‌اند.
هر سازمانی دلایل خاصی برای پیاده‌سازی انجمن‌های خبرگی دارد، اما بیشتر آن‌ها با انطباق کامل میان انجمن‌های خبرگی و نیازهای اساسی کسب و کار به موفقیت دست پیدا می‌کنند. سازمان‌های موفق اطمینان پیدا می‌کنند که این انجمن‌ها هم برای اعضا و هم برای سازمان ارزش می‌آفرینند،
8 راه برای اطمینان از انجمن خبرگی موفق
- داشتن یک هدف کسب و کار مشخص
- طراحی جلسات انجمن خبرگی منطبق بر هدف اصلی سازمان
- درخواست همکاری و حمایت از رهبران فعال و مشتاق در اجرای انجمن خبرگی
- حمایت مالی
- ارتباط با ساختار سازمانی و تلاش برای جذب حمایت رهبران سازمان
- ارتقای ارزش مشارکت در سازمان
- آزادی دادن به اعضا در انتخاب اهداف و جهت‌گیری‌های جلسات
- سنجش اثربخشی جلسات انجمن خبرگی و میزان اثرگذاری آن‌ها در ارزیابی موفقیت سازمان
در ادامه این مطلب، مرور کوتاهی بر پیاده‌سازی تکنیک انجمن خبرگی در شرکت‌های کونوکو فیلیپس، لاکهید مارتین و شرکت نالکو خواهیم داشت.
کونوکو فیلیپس (ConocoPhillips)
کونوکو فیلیپس، شرکت آمریکایی و چندملیتی انرژی است که دفتر مرکزی آن، در هیوستون، تگزاس مستقر است. این شرکت در حوزه اکتشاف و تولید نفت، به عنوان بزرگ‌ترین شرکت نفتی دنیا، شناخته می‌شود و همواره در میان ده شرکت اول در فهرست فرچون ۵۰۰ قرار داشته است. کونوکو فیلیپس از طریق ادغام شرکت کونوکو و شرکت نفت فیلیپس در تاریخ ۳۰ اوت ۲۰۰۲، تأسیس شد.
انجمن‌های خبرگی در شرکت کونوکوفیلیپس
اگرچه گروه‌‌های تخصصی بیش از 20 سال به‌صورت غیررسمی در این شرکت وجود داشت، اولین انجمن‌های رسمی انتقال دانش با نام شبکه‌های تعالی Network of Excellence (NoE) ، در سال 2004 پدیدار شد. از سال 2015، بیش از 140 شبکه فعال در کل سازمان وجود داشت. این جلسات NoE که مبتنی برموضوع و عملکرد هستند، با هدف خلق و کسب دانش حیاتی مورد نیاز، دسترس‌پذیر کردن آن در مقیاسی وسیع و تسهیل همکاری در سازمان برگزار می‌شوند.
هر NoE یک پورتال دارد که شامل یک کتابخانه دانش، یک صفحه بحث و گفتگو خبره یاب است. NoE ها همچنین قابل استفاده برای ایجاد و سازمان‌دهی محتوا برای OneWiki (دایرۀالمعارف آنلاین سازمان که اطلاعات و دانش سرتاسر سازمان را در خود جای داده است) هستند. علاوه بر کارکنان شرکت، پیمانکاران همکار با کونوکوفیلیپس نیز به بخش‌های زیادی از این پورتال دسترسی دارند.
تیم انتقال دانشی که جلسات NoE در ConocoPhillips را پشتیبانی می‌کند از 9 عامل کلیدی موفقیت برای انجمن خبرگی‌های اثربخش برخوردار است:
- آن‌ها توسط رهبر ارشد و مدیران اجرایی پشتیبانی و حمایت می‌شوند.
- درک واضح و مشخصی از یک مشکل کسب و کار موجود دارند.
- بازبینی‌های سالانه برای سنجش اثربخشی جلسات انجمن خبرگی خود انجام می‌دهند.
- ازنظر مقیاس جهانی هستند.
- رهبر، “مالک” NoE است.
- تیم اصلی NoE مشارکت بالایی در سازمان دارد.
- اشتراک‌گذاری دانش با شبکه‌های مشابه در سازمان اتفاق می‌افتد.
- چالش‌های کسب و کار در جلسات انجمن موردبررسی قرار می‌گیرند.
- کارشناسان و خبرگان مربوط به موضوع اصلی رسماً شناسایی می‌شوند.
لاکهید مارتین(Lockheed Martin)
لاکهید مارتین شرکت هوافضا، تجهیزات نظامی و امنیت اطلاعات آمریکایی است که در سال ۱۹۹۵ از به هم پیوستنِ شرکت‌های لاکهید کورپوریشن و مارتین مریتا، در شهر بتزدا، مریلند تشکیل شد. این شرکت یکی از بزرگ‌ترین پیمانکاران صنایع جنگ‌افزاری جهان محسوب می‌شود و در سال مالی ۲۰۰۹ بالغ‌بر ۷۴٪ از درآمدهای این شرکت، از محل فروش تجهیزات نظامی، حاصل شده است. سالانه بیش از ۷٫۱٪ از کل بودجه وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا صرف خریداری تجهیزات از لاکهید مارتین می‌شود. هم‌اکنون شمار کارکنان این شرکت بیش از ۱۰۰ هزار نفر است و بخشی از سهام آن، در بازار بورس نیویورک معامله می‌شود.
انجمن‌های خبرگی در شرکت لاکهید مارتین
تمرکز اصلی انجمن‌های خبرگی در این شرکت انتقال دانش و مهارت در تمامی برنامه‌ها و پروژه‌ها است. اعضای انجمن به یکدیگر در یادگیری از طریق رویدادهای اشتراک‌گذاری دانش مجازی، ویکی‌ها، بلاگ‌ها و صفحات بحث و گفتگو کمک می‌کنند.
یکی از این واحدهای کسب وکار در لاکهید مارتین، Space Systems Company (SSC) است که اولین انجمن خبرگی رسمی خود در سال 2006 برگزار کرد. این واحد با مدیران، سرپرستان و کارشناسان کسب وکار برای مشخص کردن اینکه چطور انجمن‌های خبرگی استراتژی کسب وکار را پشتیبانی می‌کنند، همکاری کرده است و از سال 2013، بیش از 20 انجمن خبرگی در این واحد ایجاد شده است. ابزارها و کارکردهای پیشرفته انجمن‌های خبرگی در این شرکت شامل موارد زیر است:
- بلاگ‌ها ویکی‌هایی که اعضا می‌توانند برای اشتراک‌گذاری دانش استفاده کنند.
- وبینارها و رویدادهای یادگیری که ضبط شده و در سیستم ذخیره شده و همیشه در دسترس کارکنان قرار می‌گیرند؛
- صفحات بحث و گفتگوی آنلاین که به هر عضو انجمن امکان ارسال یک پیام را به کل انجمن می‌دهد؛
- یک مجموعه پورتال شیرپونت که به اعضای انجمن امکان بررسی اسناد و منابع سایر انجمن‌ها را می‌دهد؛
- یک ابزار به نام FacilitatePro که انجمن‌ها می‌توانند برای میزبانی جلسات طوفان فکری آسان و به اشتراک‌گذاری ایده و رسیدن به اتفاق نظر در زمان مورد نیاز استفاده کند.
تعداد بسیاری از مدیران و رهبران این شرکت خواستار حضور در جلسات انجمن خبرگی به منظور دستیابی به ایده‌ها و اقدامات جدید هستند. به علاوه، مدیران و سرپرستان در حال برقراری ارتباط با اعضای انجمن‌ها هستند تا دریابند که چطور انجمن‌های خبرگی توانایی پشتیبانی استراتژی‌های تاکتیکی خاص آن‌ها را دارند. همچنین این شرکت به دنبال برقراری ارتباط بیشتر بین انجمن‌های خبرگی، از طریق پیوستن کارکنان فعال در یک حوزه کسب و کار به انجمن‌های مرتبط در سایر حوزه‌ها برای مشارکت و تبادل نظر است.
نالکو(Nalco)
شرکت شیمیایی نالکو برنامه مدیریت دانش خود را در سال 1998 با هدف تسهیل انتقال و اشتراک‌گذاری دانش از طریق توسعه یک سیستم مدیریت دانش آغاز کرد. بیشتر محیط دانشی نالکو در مایکروسافت شیرپونت ایجاد شده است.
انجمن‌های خبرگی نالکو یک محیط مجازی برای کارکنان برای پرسیدن سؤال، تبادل ایده‌ها و مشارکت آن‌ها فراهم کرده است. هر عضو انجمن یک پروفایل شبیه به فیس‌بوک دارد که با توجه به آن می‌تواند آپدیت‌های مرتبط و تعاملات با سایر همکاران را مشاهده کند. انجمن‌های خبرگی در این شرکت عمدتاً ساختار یافته هستند. در هر انجمن خبرگی یک اسپانسر اجرایی و یک نقشه دانش دارد که بر اساس آن افرادی را برای حضور در جلسات دعوت می‌کنند.
