مدیریت دانش در شرکت برق ایبردرولا
ایبردرولا یک شرکت برق چندملیتی اسپانیایی است که در بیلبائو، اسپانیا واقعشده است. این شرکت دارای حدود 34000 کارمند است که به بیش از 31.6 میلیون مشتری خدمات ارائه میدهد. شرکتهای تابعه این شرکت شامل اسکاتلند پاور (بریتانیا) و بخش قابل توجهی از آوانگرید (ایالات متحده) و شرکتهایی در کشورهای اسپانیا، برزیل، مکزیک، آلمان، پرتقال، ایتالی و فرانسه هستند.
ایبردرولا، دومین تولیدکننده بزرگ انرژی بادی پس از Ørsted از نظر درآمد و ارزش بازار است. این شرکت سومین شرکت تولیدکننده برق در جهان است. سابقه فعالیت این شرکت بیش از 170 سال بوده و اکنون یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نیروی برق بادی است. این شرکت رهبر انرژیهای تجدید پذیر در جهان است بهطوریکه بیش از بیست سال است که به انرژی پاک متعهد بوده و در نظر دارد تا ظرفیت انرژی تجدید پذیر خود را در سال 2025 دو برابر (60 گیگاوات) و تا سال 2030 به 95 گیگاوات افزایش دهد.
مدیریت دانش در صنعت انرژی برق
دانش در استراتژی و عملیات بیشتر سازمانها در بخش انرژی نقش محوری داشته و به اشکال مختلف وجود دارد. این دانش در انواع مختلفی همچون دانش علمی (مثل شیمی نفت)، دانش فنی (مثل نحوه راهاندازی کارآمد یک ژنراتور) یا دانش مدیریت (نحوه معرفی شیوههای عملیاتی به کارکنان) وجود دارد. حتی در انتهای زنجیره ارزش، جایی که مزیت رقابتی ممکن است بر اساس در دسترس بودن ساده یک منبع باشد، هنوز نیاز به دانش علمی و فناوری، برای عملکرد موفقیتآمیز وجود دارد. بر این اساس مفهوم مدیریت دانش یکی از موضوعات مهم در حوزه تولید برق، یادگیری سازمانی و پشتیبانی از تصمیمگیری است. این موضوع در نیروگاههای تولید برق بهخصوص نیروگاههای هستهای، بیشتر اهمیت دارند تا بتوانند از پیامدهای خطاها و اشتباهات جلوگیری کنند.
سیاستها، استانداردها و خطمشی مدیریت دانش در شرکت ایبردرولا
یکی از موضوعات کلیدی در پیادهسازی مدیریت دانش، مطرح کردن انتظارات مدیریت ارشد از این نظان بهبود است. به بیان دیگر مدیر ارشد باید انتظارات خود مدیریت دانش و مسئول اجرایی این فرایند را تعیین کرده و با همکاری سایر مدیران سازمان این مواد را مستند کند. آنها همچنین باید مطمئن شوند که این انتظارات توسط دیگر ساختارها و انتظارات شرکت تضعیف یا در تضاد با آنها قرار نداشته باشد. یکراه روشن برای تعریف انتظارات، تعریف یک استاندارد داخلی یا سیاست داخلی برای مدیریت دانش است.
شرکت تولیدکننده نیروی برق ایبردرولا بهمنظور بهرهبرداری از دانش و مدیریت آن، اقدام به اتخاذ سیاستهای مناسب مدیریت دانش کرده است. هیئتمدیره شرکت ایبردرولا با انجام ارزیابی و بازنگری مستمر سیستمها، بهروزرسانی سیاستهای شرکت را پیگیری کرده و دستورالعملهای حاکم بر رفتار شرکت را رصد میکند. همچنین تمامی شرکتهای تابعه نیز بهطور دائم کنترل میشوند. آنها با آگاهی از ارزش سرمایههای فکری (که پایه و اساس ایجاد و حفظ ارزش شرکت هستند) و با در نظر گرفتن اهداف و ارزشهای شرکت، به ایجاد استاندارد و سیاستهای مدیریت دانش پرداختهاند. اهم مواردی که در تدوین سیاستها و خطمشی مدیریت دانش شرکت در نظر گرفتند به شرح زیر است:
- توسعه خطمشی مدیریت دانش: یک خطمشی خوب و مناسب، مدیریت دانش را قادر میسازد تا در ساختار و فرهنگ سازمان تعبیه شود و باید اهداف مراحل بعدی برنامه مدیریت دانش شرکت را پوشش دهد. سیاست مدیریت دانش باید در سطح مناسب تنظیمشده و تنها باید برای ارائه ارزش مدیریت دانش موردنیاز و متناسب با سازمان، بدون تهیه و اجرای فرآیندهای طاقتفرسا، تدوین شود.
- مزایای خطمشی مدیریت دانش در سازمان: مزایای یک خطمشی مدیریت دانش خوب در تعیین انتظارات روشن برای همه کارکنان است که عملکرد را میتوان بر اساس آن مدیریت و قضاوت کرد.
- هدف تدوین خطمشی مدیریت دانش شرکت ایبردرولا: خطمشی مدیریت دانش استانداردهایی را برای مدیریت دانش در یک سازمان تعیین میکند که مورد تایید کارکنان بوده و این تضمین را به همراه دارد که همه بدانند، مدیریت دانش از آنها چه انتظاری داشته و اهمیت مدیریت دانش برای سازمان چیست. هدف از این خطمشی ایجاد دستورالعملهایی برای انتشار و به اشتراکگذاری دانش موجود گروه و ترویج یادگیری مستمر و تبادل فرهنگی، بهمنظور افزایش کارایی عملیاتی از طریق استفاده صحیح از منابع فکری است.
- دامنه کاربرد خطمشی مدیریت دانش شرکت ایبردرولا: این خطمشی در مورد تمامی شرکتهای گروه و همچنین کلیه سرمایهگذارانی که به هیچکدام از گروههای شرکت تعلق ندارند اما شرکت کنترل مؤثری بر آنها دارد، در محدودههای تعیینشده توسط قانون اعمال میشود. تمام شرکتهای زیرمجموعه در تمام کشورها و شرکتهای تابعه آنها، بر اساس چارچوب خاص خود، میتوانند خطمشی و سیاستگذاری معادل ایجاد کنند که البته باید مطابق با اصول مندرج سیاست شرکت و در چارچوب قانونی شرکت اصلی بوده و لطمه به هدف خطمشی مدیریت دانش شرکت وارد نشود. همچنین این خطمشی تا حدی مربوط به سرمایهگذاری مشترک و سایر انجمنهایی که شرکت مدیریت آنها را بر عهده دارد را شامل میشود
اصول اصلی رفتاری خطمشی مدیریت دانش شرکت ایبردرولا
برای دستیابی به اهداف، شرکت اصول رفتاری اصلی زیر را اتخاذ و ترویج میکند که باید کلیه فعالیتهای مدیریت دانش خود را اطلاعرسانی کند:
- همه کارکنان و گروههای زیرمجموعه، شرکت را بهعنوان یک سیستم متشکل از ارتباطات بین افراد و گروههای کاری بهعنوان یک اهرم کلیدی برای رشد استعدادها در نظر بگیرند. دانش هر فرد یا گروه باید شناسایی و برای همه قابلدسترسی باشد تا اثری چند برابر ایجاد کند و اهرم عملیاتی مبتنی بر دانش تولید شود. به همین دلیل، تشخیص اینکه دانش حیاتی در کجای سازمان قرار دارد، بسیار مهم است.
- ارزش دانش موجود در گروه را بشناسد و توسعه آن را بهعنوان ابزار ارزشآفرینی کلیدی تقویت کرده و فرهنگ تجاری را ترویج کند.
- روشهای کاری و محیطهایی را که به اشتراک گذاشتن ایدهها و دانش کمک میکنند را ترویج کنند.
- ایجاد ساختار یک سازمان هوشمند، با ظرفیت یادگیری مداوم، نوآوری و تحول دیجیتال.
- شناخت اشکال مختلف دانش و ترویج دانش متنوع و فراگیر.
- ایجاد یک خط کاری برای بهبود مستمر ابتکارات و کاربرد آن در تمام واحدهای تجاری خود.
- هماهنگسازی مدیریت دانش با مهارتها و الزامات تعیینشده در استراتژی گروه خود.
- تعریف و ایجاد مدلهای موردنیاز مدیریت، اندازهگیری، فرآیندها، سیستمها و اسناد را با یکپارچهسازی چشمانداز واحدهای تجاری مختلف بهمنظور درک و توسعه مکانیسمهایی برای تسهیل جریان دانش در ساختار سازمانی موجود، در یک محیط امن که منجر به اشتراکگذاری تجربیات شده و توجه مداوم به عملکرد سازمان بهعنوان یک کل را تضمین میکند. این موضوع دستیابی به هدف هشتم مصوب شده توسط سازمان ملل را که از اهداف توسعه پایدار هست را پوشش میدهد.
در دنیایی که داراییهای تولیدی سنتی بیشازپیش در دسترس هستند، سرمایه فکری، تنها دارایی است که تفاوتهای بین شرکتها را مشخص میکند. همچنین بین شرکتهایی که بهطور پایدار ارزش ایجاد میکنند و شرکتهایی که بهتدریج ظرفیت تولید ثروت خود را از دست میدهند، سرمایههای فکری مهمترین اهرم برای تغییرات و خروج از مشکلات هست. درست است که سرمایههای فکری شرکت تا حد زیادی به افراد و کارکنان آن شرکت وابسته است، اما نقش ساختارهای عملیاتی و سازمانی و روابط داخلی و خارجی با ذینفعان نیز، بسیار مهم است. بنابراین آموزش سازمانی و شخصی در شرکت باید مستمر و در راستای استراتژی شرکت باشد. باید برای نوآوری و ابتکارات سرمایهگذاری مناسب انجام شود. همچنین رویهها و ابرازهایی را فراهم کرده تا امکان استفاده واقعی و موثر از سرمایههای فکری شرکت ایجاد شود. ایبردرولا سومین شرکت تولیدکننده برق در جهان است و برای حفظ مزیت رقابتی خود اقدام به پیادهسازی راهکارهای مدیریت دانش نموده است و در این مسیر نتایج مطلوبی را کسب کرده است.