بهترین شیوه‌های مدیریت دانش در صنعت نفت و گاز

پیاده‌سازی مدیریت دانش در صنعت نفت و گاز در اواخر دهه 1990 آغاز شد و تاکنون ادامه دارد. اگر شرکت‌ها بخواهند در چشم‌اندازی که به‌طور فزاینده‌ای چالش‌برانگیز است، رقابتی باقی بمانند، پیاده‌سازی مدیریت دانش و گسترش آن در سراسر سازمان و حفظ آن برای استفاده‌های آتی، ضروری است.

• افزایش کارایی: به‌احتمال‌زیاد، در حال حاضر افراد با روش‌های کاری شرکت آشنایی کافی داشته و می‌دانند که چگونه باید کاری را انجام دهند. هنگام انجام یک کار جدید، نیازی به اختراع مجدد چرخ نیست. به‌جای شروع پروژه‌های پرهزینه که ممکن است کارساز نباشند، می‌توان از تجارب کسانی که قبلاً راه‌حلی برای مشکل شما پیداکرده‌اند، کمک گرفت که درنتیجه باعث صرفه‌جویی در زمان و پول برای تحقیق و توسعه می‌شود. اگرچه هر موقعیتی منحصربه‌فرد است، ولی بااین‌حال همچنان نکات کلیدی یادگیری وجود دارد که می‌توانید آن‌ها را اعمال کنید.
• بهبود مدیریت تأمین‌کننده و فروشنده: تأمین‌کنندگان و فروشندگان سازمان‌ها احتمالاً به بیش از یک بخش خدمات خواهند داد، بنابراین دانش در مورد این روابط مهم باید به اشتراک گذاشته شود. برخی از بخش‌ها ممکن است خدمات یا منابعی از تأمین‌کنندگان دریافت کنند که منجر به ناکارآمدی برای سازمان می‌شود. مدیریت این روابط به‌صورت متمرکز به استانداردسازی فرآیندها و تولید کمک می‌کند و تبادل کارآمدتر با این شرکای حیاتی برای کسب‌وکار را تضمین می‌کند.
• انتقال دانش و آموزش کارکنان: همان‌طور که قبلاً اشاره کردیم، کارکنان ارشدی که دانش زیادی در مورد سازمان دارند ممکن است به سن بازنشستگی نزدیک شوند. سایر کارکنان ممکن است به‌سادگی به جستجوی فرصت‌های بهتر در جای دیگری بروند. مدیریت دانش به جمع‌آوری دانش آن‌ها با استفاده از فناوری یا انتقال آن به سایر کارکنانی که در پست‌های خود باقی‌مانده‌اند کمک می‌کند. مدیریت دانش بهبود انتقال دانش و افزایش آموزش برای کارکنان جدید را تضمین می‌کند تا این سرمایه ارزشمند از بین نرود.

موارد استفاده از مدیریت دانش در صنعت نفت و گاز

روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توان از مدیریت دانش در عمل برای شرکت‌های نفت و گاز استفاده کرد. برخی از این موارد در ادامه بیان‌شده است:

• بهینه‌سازی اکتشاف و حفاری: هنگامی‌که شرکت‌ها مناطق جدید را کاوش می‌کنند و برای منابع جدید نفت و گاز حفاری می‌کنند، باید از خطرات و چالش‌های موجود در این فعالیت‌ها کاملا آگاه باشند. با به اشتراک گذاشتن دانش و تجربه کارشناسان فنی خود، حتی کسانی که مستقیماً در پروژه مشارکت ندارند، می‌توانند احتمال اشتباهات پرهزینه را کاهش دهند. مدیریت دانش می‌تواند به محافظت از آن‌ها در برابر دعاوی بالقوه ناشی از سوء رفتار کمک کند.
• رعایت بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست HSE : نفت و گاز با خطرات ذاتی ازجمله سلامت، ایمنی و محیط‌زیست محیط همراه هستند. مدیریت دانش می‌تواند از طریق پیروی از رویه‌های تعیین‌شده و قابل‌اعتماد که ایمنی فیزیکی کارکنان و همچنین حفاظت از محیط‌زیست را تا حد امکان تضمین می‌کند، اطمینان حاصل کند. شرکت‌ها وظیفه قانونی برای رعایت  HSEرا دارند و باید اطمینان حاصل کنند که همه کارکنان به اطلاعات مناسب برای انجام وظایف خود دسترسی دارند.
• تجزیه‌وتحلیل داده‌های زمین‌شناسی و ژئوفیزیک: تجزیه‌وتحلیل داده‌های زمین‌شناسی و ژئوفیزیک می‌تواند توسط شرکت‌های نفت و گاز برای شناسایی مکان‌های احتمالی برای حفاری با جمع‌آوری اطلاعات در مورد ساختار و ویژگی‌های زمین زیر سطح استفاده شود. با جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌های مناسب، شرکت‌ها می‌توانند خطرات اکتشاف را به حداقل و شانس استخراج منابع را به حداکثر برسانند. مدیریت دانش تضمین می‌کند که این اطلاعات به‌درستی مدیریت و منتشر می‌شوند.
• همکاری جهانی: شرکت‌ها ممکن است در کشورهای مختلف و قاره‌های مختلف به اکتشاف نفت و گاز بپردازند و بخش‌های مرتبط در مناطق مختلف فعالیت کنند. اگر گروه‌ها بتوانند از طریق به اشتراک‌گذاری دانش با یکدیگر همکاری کنند، سازمان می‌تواند با به‌کارگیری تکنیک‌های مشابه را در هر نقطه از جهان بسیار کارآمدتر شود. برخی از شرکت‌ها تمایل خود را برای یادگیری از سایرین در این صنعت ابراز کرده‌اند که به ترویج بهترین شیوه‌ها نیز کمک می‌کند.

نمونه‌های موفق شرکت‌های نفت و گاز در زمینه مدیریت دانش

در ادامه به نمونه‌های بارز شرکت‌های نفت و گاز را که مدیریت دانش را پیاده‌سازی کرده‌اند، اشاره می‌شود:

• شرکت نفت مورفی: شرکت نفت مورفی با اختصاص فضایی در وب‌سایت خود به اسناد و قوانین حاکمیتی، تضمین می‌کند که با قوانین مطابقت دارد. با در دسترس قرار دادن این اطلاعات به‌طور گسترده، کارمندان می‌توانند از سیاست‌های شرکت آگاه شوند و در هنگام انجام تجارت خود، از قوانین پیروی کنند.
• شرکت شورون: شورون به یک رهبر الهام‌بخش درزمینه مدیریت دانش برای صنعت گاز و نفت تبدیل‌شده است. آن‌ها به‌ویژه علاقه‌مند به استفاده از دانش برای هدایت یادگیری و بهبود و یادگیری از کارشناسان خارج از سازمان برای کمک به حل مشکلات خود بودند. در اجرای مدیریت دانش، آن‌ها عمدتاً با بهبود عملیات خود به فشار برای کاهش هزینه پاسخ دادند.
• شرکت بی‌پی: در سال 1998، بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت و گاز در ایالات‌متحده شد. آن‌ها از مدیریت دانش برای پیشی گرفتن از رقبای خود با امکان تبادل دانش بین افراد در سازمان خود استفاده کرده‌اند. آن‌ها از شبکه‌های غیررسمی یا نیمه‌رسمی افراد با زمینه تخصصی یا فنی مشترک برای به اشتراک گذاشتن دانش خود استفاده می‌کنند. درحالی‌که فناوری اطلاعات مهم بوده است، اولویت‌بندی افراد نقش اساسی در موفقیت ابتکارات مدیریت دانش آن‌ها داشته است.این شرکت جهانی یکی دیگر از بازیگران اصلی در بخش انرژی است که از مزایای متعدد فرآیندهای مدیریت دانش بهره برده است. با گذشت زمان، آن‌ها مکانیزم آسانی را برای کارکنان ایجاد کرده‌اند تا دانش را در درون خود انتقال دهند و به طور موثر دانش پنهان را در سازمان به اشتراک بگذارند. بنابراین، کارکنان از این دانش برای ساده‌سازی فرآیندها و بهبود بهره‌وری استفاده کرده‌اند. مدیریت پایگاه دانش در بریتیش پترولیوم با رویکردی کاملاً متفاوت از  شلمبرژر اجرا شده است. به جای ایجاد یک صفحه منبع ستونی که به صفحات فرعی پیوند می‌دهد، آن‌ها چندین صفحه برای یک کتابخانه تصویر، کتابخانه ویدیویی، انتشارات مطبوعاتی و بسیاری موارد دیگر طراحی کرده‌اند.
• شرکت شِلُمبرژه: این شرکت انرژی یکی از اولین شرکت‌هایی است که فناوری مدیریت دانش را در سازمان خود پذیرفته است. به گفته یکی از مدیران سابق، آن‌ها این برنامه را در بخش حفاری شرکت اجرا کردند و به طور موثر این زیر دامنه را به یک زیر دامنه با عملکرد بالا تبدیل کردند که در آن کارشناسان و پرسنل میدانی به راحتی می‌توانند اطلاعات را به اشتراک بگذارند. این به افزایش کارایی سازمانی کمک کرده و به خدمات بهتر برای مشتریان متنوع آن‌ها کمک کرده است. پایگاه دانش شلمبرژر طوری طراحی شده است که به راحتی قابل دسترسی و جستجو باشد. محتوا را می‌توان بر اساس موضوع، بخش، محصول، مکان یا نوع منبع فیلتر کرد.
• کونوکو فیلیپس: این شرکت می‌خواست تلاش‌های اکتشافی خود را در آب‌های عمیق خلیج مکزیک گسترش دهد، بنابراین از سیستم‌های مدیریت داده‌ها برای جمع‌آوری مقادیر زیادی از داده‌های موجود و استفاده از آن برای اطلاع‌رسانی به فرآیند تصمیم‌گیری استفاده کرد. به‌منظور کمک به کارکنان در یافتن سریع اطلاعات و محدود کردن هزینه‌ها، آن‌ها از موتور جستجویOracle’s Context  برای پیوند دادن پایگاه‌های داده خود به یکدیگر و ایجاد یک سیستم مدیریت اسناد یکپارچه استفاده کردند.
• اکسون موبیل: اکسون موبیل با چالش ایجاد انگیزه در کارکنان برای مشارکت در طرح‌های به اشتراک‌گذاری دانش درگیر است، اگرچه آن‌ها در حال حاضر فاقد انگیزه‌های رسمی هستند اما رهبران شرکت به‌طور مستمر مزایای مدیریت دانش برشمرده و این سیستم را تمجید کنند. قابل‌ذکر است که مزایای آن همیشه برای کارکنان واضح و مشخص نیست. آن‌ها با مشکل اضافه‌بار اطلاعات مواجه هستند. همچنین در مواقعی کارکنان غرق در دانش بوده و نتوانستند منبع مناسبی را برای کمک به خود، انتخاب کنند.

 

نحوه اجرای استراتژی مدیریت دانش در صنعت نفت و گاز

چند مرحله کلیدی وجود دارد که سازمان‌ها لازم است برای پیاده‌سازی مؤثر مدیریت دانش در صنعت خود طی کنند.

• شناخت دانش حیاتی: اول‌ازهمه، شرکت‌های نفت و گاز باید بدانند دقیقاً چه دانشی را می‌خواهند به دست آورند. این ممکن است اطلاعاتی در مورد فرآیندهای عملیاتی یا داده‌های مربوط به سایت‌های جدید برای استخراج منابع باشد. هنگامی‌که شرکت‌ها دقیقاً درک می‌کنند که چه چیزی باید مستند شود، سپس می‌توانند سیستمی را توسعه دهند که این دانش را ذخیره کند و به‌راحتی برای کارکنانی که به آن نیاز دارند، قابل‌دسترسی باشد.
• سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناوری مناسب: همان‌طور که دیدیم، بسیاری از شرکت‌ها دانش خود را از زیرساخت فناوری اطلاعات خود جدا نمی‌کنند. درحالی‌که دانش عمدتاً از طریق افراد به دست می‌آید، ابزارهای نرم‌افزاری باید برای ذخیره و جستجوی این دانش استفاده شوند و شرکت‌ها می‌توانند از یک پایگاه دانش اختصاصی برای ایجاد و انتشار مستندات دانشی و درس آموخته‌ها، بهره‌مند شوند.
• کسب دانش: شرکت‌های نفت و گاز باید فرآیندی را توسعه دهند که به‌موجب آن به‌طور منظم اطلاعات را جمع‌آوری و ذخیره کنند. این می‌تواند با پاداش دادن به کارکنانی که دانش پنهان را مستند می‌کنند، رسمیت یابد یا به‌سادگی از طریق ایجاد یک فرهنگ اشتراک دانش، مانند  BPباشد. کسب و به دست آوردن دانش، بدون غرق کردن سیستم با داده‌های نامربوط، نیاز به بینش در مورد آنچه در آینده مفید خواهد بود، دارد.
• دسترسی و بازیابی دانش: جست‌وجو و دسترسی به دانش مناسب برای کارکنان باید آسان باشد. ابزارهایی مانند نرم‌افزار پایگاه دانش، کارکنان را قادر می‌سازد مستندات را جستجو یا مرور کنند تا به‌سرعت اطلاعات مرتبط با شغل خود را کشف کنند. باید دانش طبقه‌بندی‌شده تا کارکنان قادر باشند در زمان مناسب به دانش مناسب دسترسی داشته باشند. ساختار و حاکمیت دانش: استراتژی مدیریت دانش شما بر حاکمیت دانش تأثیر می‌گذارد و با بهترین شیوه‌های مستمر برای مخزن دانش شما سروکار دارد. این استراتژی معمولاً رویکرد سازمان شما را برای ایجاد محتوای شما رسمیت می‌بخشد و به استفاده صحیح از پایگاه دانش شما مربوط می‌شود و به‌عبارت‌دیگر، نحوه مدیریت دانش شما را تعیین می‌کند. اگر شرکت‌ها بتوانند ساختار دانش را به‌درستی درک کنند، آنگاه منبع ارزشمندی برای کارکنانی خواهند داشت که به دنبال پاسخ هستند.
• فرهنگ‌سازی اشتراک‌گذاری دانش: برخی از شرکت‌ها دریافتند که انجمن‌های خبرگی در کنار پایگاه‌های دانش سنتی که اسناد فنی را ذخیره می‌کنند، به ‌خوبی به‌عنوان روشی برای انتشار دانش عمل می‌کنند. برای موفقیت مدیریت دانش در شرکت، کارکنان باید برای به اشتراک گذاشتن دانش خود و درک مزایای آن اختیار و انگیزه داشته باشند.
• تعهد به یادگیری و بهبود: مدیریت دانش فرآیندی مداوم است که نیازمند تعهد به یادگیری و بهبود حتی در مواقع سخت است. درواقع، زمانی که بودجه‌ها محدود می‌شوند، این یک دوره حیاتی برای حفظ دانش است، زیرا بهره‌وری و کارایی را به‌شدت بهبود می‌بخشد. کارمندان باید بر اساس توانایی‌شان در بهبود نتایج گذشته انتخاب شوند و مطمئن شوند که تیم‌ها می‌توانند بدون سرزنش کردن هیچ فردی از اشتباهات خود درس بگیرند.

جمع‌بندی

مدیریت دانش در هر صنعتی مهم است، اما شاید به‌ویژه در نفت و گاز مهم‌تر باشد؛ زیرا این صنعت با افزایش رقابت، چالش‌ها و قیمت‌های بالاتر مواجه است. با تکیه بر موفقیت‌های گذشته، شرکت‌ها می‌توانند استراتژی خود را از طریق یک رویکرد بهبودیافته در مدیریت دانش اصلاح کنند و اطمینان حاصل کنند که مشارکت کارکنان حفظ می‌شود.

حفظ تخصص فنی برای شرکت‌های نفت و گاز که می‌خواهند پروژه‌های جدید را راه‌اندازی کنند، پروژه‌های موجود را بهبود بخشند و در سطح جهانی فعالیت کنند، حیاتی است. داشتن یک سیستم مدیریت دانش متمرکز به کارکنان کمک می‌کند تا دانش خود را به اشتراک بگذارند و بهترین شیوه‌ها را اجرا کنند. دسترسی به دانش محیط کار را بهبود می‌بخشد و بر حفظ کارکنان تأثیر مثبت می‌گذارد.

همان‌طور که مثال‌ها نشان داده‌اند، هم افراد و هم فناوری برای مدیریت دانش بسیار مهم هستند. سرمایه‌گذاری در سیستم‌های مناسب مدیریت دانش به این معنی است که کارکنان می‌توانند دانش را به‌عنوان بخشی از جریان کاری روزانه خود مستندسازی کرده و به اشتراک بگذارند. این رویکرد چابک و سریع به دانش برای شرکت‌های صنعت نفت و گاز ایده‌آل است.

منبع:

https://document360.com/blog/knowledge-management-in-the-oil-and-gas/