امروزه نیاز کلیدی برای موفقیت سازمانها، تشخیص چگونگی ایجاد، حفظ و حمایت از مزیت رقابتی است. سازمانها برای توسعه و بهرهبرداری از مزیت رقابتی خود باید دارای قابلیتهایی باشند که بتوانند برای ایجاد منابع کمیاب، ارزشمند و تقلیدناپذیر به کار برند. دانش، مزیت رقابتی است که تقلید و کپی کردن آن سخت است و باید بهعنوان قسمتی از یادگیری سازمانی توسعه داده شود. دانش مفهوم و قابلیتی است که استفاده از آن باعث از بین رفتنش نمیشود. از اینرو این منبع میتواند به تصمیمگیری سازمان کمک نماید.
مدیریت منابع انسانی در مدیریت دانش
مدیریت دانش اقدامی پرهزینه برای سازمان است، بنابراین میتوان بیان نمود که مدیریت دانش نباید به وجود بیاید مگر اینکه منجر به ایجاد مزیت رقابتی برای سازمان شود. از طرفی منابع انسانی هم از مهمترین منابع سازمانی هستند که با فراگیری و کاربست دانش در سازمان به بهرهوری و کسب مزیت رقابتی سازمان کمک میکنند. سازمانهایی که شیوههای مدیریت منابع انسانی خود را با استراتژی مدیریت دانش مختص خودشان هماهنگ میکنند، میتوانند در ایجاد مزیت رقابتی پایدار موفقتر باشند.
باتوجهبه اهمیت روزافزون دانش و جذب نیروی انسانی دانشی، سازمانها نیازمند بهکارگیری شیوهها و سیاستهای نوآورانه مدیریت منابع انسانی هستند. امروزه جذب نیروی انسانی متخصص و دانشی در مقایسه با شیوههای سنتی کار، دامنه وسیعتری دارد، کمتر قابل پیشبینی است و شامل قضاوت بیشتر افراد میشود. سازمانهایی که شیوههای مدیریت منابع انسانی خود را با مدیریت دانش خود هماهنگ میکنند، در ایجاد مزیت رقابتی پایدار موفقتر خواهند بود.
عوامل انسانی و اجتماعی عناصر بسیار اساسی در مدیریت دانش هستند و بسیاری از پژوهشگران بر این باورند که شیوهها و سیاستهای منابع انسانی نقش مهمی در نگرش و رفتار کارکنان دارد. این شیوهها میتوانند مواردی مانند انگیزه و تعهد کارکنان، رفتار اشتراک دانش و فرهنگ سازمانی را تحت تأثیر قرار دهند که همه اینها با مدیریت دانش هم مرتبط است. بهعنوانمثال، سیستم پاداش یک سازمان معمولاً بهعنوان عنصری مهم برای ایجاد انگیزه در کارمندان در نظر گرفته میشود که آنها را تشویق میکند تا در مورد نتایج مورد انتظار تلاش کنند.
فعالیتهای مدیریت دانش شامل شناسایی و خلق دانش، جمعآوری، به اشتراکگذاری و یکپارچهسازی تا بهرهبرداری از دانش است؛ مانند سایر فرایندهای منابع انسانی، مدیریت دانش یک شاخه مهم است و تأثیر حائز اهمیتی در عملکرد جستجو برای استخدام در صنایع مختلف ایفا میکند. مدیریت دانش توانایی سازمانها را برای حل بهتر مشکلات، انطباق با نیازهای متغیر کسبوکار و سازگاری با تغییرات بهبود میبخشد. استخدام هوشمند فناوری است که فرایند استخدام را متحول میکند. در سالهای اخیر افزایش قابلتوجهی در فضای استخدامی و عرضه داوطلبان بالقوه برای تصدی مشاغل و در نتیجه افزایش هزینههای مربوط به انتصاب آنها ایجاد شده است. این عمدتاً به دلیل استعداد و تخصصهای کارکنان و افزایش انعطافپذیری در فعالیت در محدودههای مختلف جغرافیایی است.
نیاز به جذب استعداد به حدی افزایشیافته است که امروزه ما نیاز به اتخاذ یک سیستم ردیابی متقاضیان هوشمند و خودکار داریم تا نیروهای بااستعداد و باکیفیت بالا را برای پیوستن بهسازمان خود پیدا کنیم. برخی از ابتکارات با توسعه راهحلهای خودکار برای کارآمدتر کردن فرآیند استخدام اینترنتی وضعیت را بهطور قابلتوجهی بهبود بخشیدهاند. راهحلهای سنتی محدودیتهایی در مدیریت صحیح روابط دارند. با این حال، زیرشاخهای از مدیریت دانش، این شکاف را پر میکند.
چرا مدیریت دانش برای منابع انسانی اهمیت دارد؟
اگر مدیریت منابع انسانی را مدیریت مؤثر کارکنان و دانش را باارزشترین منبعی که نزد کارکنان وجود دارد بدانیم، پس مدیریت منابع انسانی و مدیریت دانش بسیار به هم وابستهاند. منابع انسانی و مدیریت دانش از مفاهیمی هستند که کاملاً باهم در ارتباط بوده و همدیگر را تکمیل میکنند و خاصیت همافزایی دارند. توانمندسازی منابع انسانی، بهعنوان یک رویکرد نوین انگیزش درونی شغل، به معنی آزاد کردن نیروهای درونی کارکنان و فراهم کردن بسترها و به وجود آوردن فرصتها برای شکوفایی استعدادها، تواناییها و شایستگیهای افراد است. مدیریت دانش، بهطورکلی، یک ابزار ضروری برای هر کسبوکاری است که میخواهد پایه و سهم بازار خود را افزایش دهد. از دیدگاه منابع انسانی، مدیریت دانش، دانش کارکنان را جمعآوری و ذخیره میکند، به همین دلیل است که سازمانها تمایل به استفاده از آن را دارند. علاوهبراین، به اشتراکگذاری این دانش و تجارب در سراسر سازمان، بینشهایی را درمورد رویکردهای سابق در اختیار کارکنان قرار میدهد که عملکرد آنان را بهبود میبخشد یا خطمشیهای جدیدی را به آنها پیشنهاد میکند.
یکی از مزایای قابلتوجه مدیریت دانش برای منابع انسانی این است که کارکنان میتوانند اطلاعات موردنیاز خود را بدون کمک یا وابستگی پیدا کرده و به آنها دسترسی داشته باشند. یک نرمافزار مدیریت دانش میتواند بر اساس نقش کاربران، سطح دسترسی کارکنان، اطلاعات قابلدسترس را برای هرکدام از آنها آشکار میکند.
مزایای مدیریت دانش برای منابع انسانی
هدف نهایی مدیریت دانش کمک به تصمیمگیری در سطح استراتژیک، توسعه نوآوری و برداشتن گامهای عملیاتی به سمت موفقیت کسبوکار است. برخی دیگر از مزایای مدیریت دانش که مرتبط با حوزه کاری منابع انسانی است عبارتاند از:
- منبع واحد: با استقرار یک سیستم مدیریت دانش، یک فضای متمرکز برای نگه داشت اطلاعات ایجاد میشود که همواره در دسترس باقی میماند و با تغییر سوابق کارمندان دائماً بهروز میشود. بهاینترتیب شکاف اطلاعاتی پر شده و از دست رفتن اطلاعات جلوگیری میشود.
- سرعت بخشیدن به جامعهپذیری: یکی از اهداف اصلی فرآیند استخدام کارکنان، ایجاد همسویی بین استخدام جدید و سازمان است. کارمند جدید باید بهوضوح نقش خود را در سازمان و آنچه را که مسئول آن هستند، درک کند. کارفرمایان همچنین از استخدامهای جدید بازخورد دریافت میکنند تا به بهبود و بهتر شدن فرآیند کمک کنند. با داشتن یک پایگاه دانش مناسب مبتنی بر هوش مصنوعی، میتوان کل فرآیند جامعهپذیری را تسریع بخشید؛ چراکه میتواند یکروند ساختاریافته از سیستم و رویههای سازمانتان را ارائه دهد و مسیر پیش رو را آسانتر کند.
- موفقیت در نوآوری: هنگامیکه مدیریت دانش را در اولویت قرار میدهید، بهطور قابلتوجهی شانس شما را برای دستیابی به نوآوری افزایش میدهد. بخشی جداییناپذیر از مدیریت دانش که نوآوری را هدایت میکند، کسب دانش از منابع خارجی، بازار، رقبا و رهبران صنعت است. با گرفتن اطلاعات بازار در دست خود، میتوانید از تغییرات آگاه باشید، بهسرعت روندها را شناسایی کرده و بپذیرید، تصمیمات هوشمندانه بگیرید و عملکرد کسبوکار سازمان خود را بهبود بخشید.
- همکاری تیمی: مدیریت دانش مناسب به همسو ماندن با ارزشهای سازمان، چشماندازهای مبتنی بر نتایج و ارتقاء سطح مشارکت کارکنان کمک میکند. کارمندان سازمان شما ممکن است متخصص در یک حوزه خاص باشند یا کارهای متنوعی در دست داشته باشند. در هر دو مورد، سیستم مدیریت دانش و فرآیند به کارمندان و سازمان کمک میکند تا شفافیت بیشتری در مورد دانش موجود به دست آورند و منجر به بهرهوری بهتر تیم شوند.
صنعت استخدام، شکل جدیدی به خود گرفته که ناشی از فناوری است. به این شکل که مدیران در پسزمینه کار میکنند تا بهطور سیستماتیک اطلاعات را از پایگاه داده استعداد جمعآوری کنند و با استفاده از مدیریت دانش، نیازهای افراد و سازمان را برآورده نمایند.
جنبههای مختلف مدیریت دانش، به اشتراکگذاری و استفاده مجدد از دانش و نوآوری بهطور قابلتوجهی زمان تحویل منابع بالقوه استعداد به مشتری را کاهش میدهد. این اتفاق به افزایش نرخ استخدام و عقد قراردادهای جدید منجر میشود.
مدیریت دانش به آژانسهای کاریابی کمک میکند که یک سیستم یکپارچه برای راهحلهای استخدامی ارائه کنند. دانش مرتبط با استخدام را میتوان در پایگاه دانش منابع انسانی ذخیره کرد. این کار به تصمیمگیری در مورد کار سریع و خوب کمک میکند. مدیریت دانش منجر به ارزیابی سریعتر و دقیقتر معیارها از داوطلبان مناسب شغل میشود.
زمانی که نیاز دارید به مشتریان پاسخ دهید، مشکلات را حل کنید، روندها را تجزیهوتحلیل کنید، بازارها را ارزیابی کنید، معیاری را در مقابل همکاران خود قرار دهید، رقابت را درک کنید، پیشنهادات جدیدی ایجاد کنید، خطمشیها را تدوین کنید و بهطور انتقادی فکر کنید، معمولاً به دنبال اطلاعات و منابعی برای پشتیبانی از این فعالیتها هستید. تمامی این موارد با پیادهسازی درست یک نظام مدیریت دانش در دسترس شما قرار دارد.
مدیریت دانش میتواند بهعنوان تسهیلکنندهای در توانمندسازی کارکنان نقش ایفا کند و بازدهی نیروی انسانی را بهواسطه ایجاد، تسهیل و به اشتراکگذاری دانش و اطلاعات در میان کارکنان بهبود بخشد. یک نظام مدیریت دانش قوی برای موفقیت استراتژیهای استخدام و افزایش و بهبود عملکرد در یک سازمان ضروری است. مدیریت پایگاه دانش برای آژانسهای کاریابی به ایجاد راهحلهای مؤثر و تصمیمگیری سریعتر و مؤثرتر در فرآیند استخدام کمک میکند. توسعه مدیریت دانش برای سازمان، اهداف جذب استعداد را دقیق و سریعتر میکند.
منبع:
https://www.kminstitute.org/blog/benefits-knowledge-management-smart-recruiting-your-organization